Paslanmaz çelik kalite sınıfları nelerdir, avantajları ve dezavantajları nedir? Bu içeriğimizde paslanmaz çelik kalite sınıfları ve hangi uygulamalar için hangi kalite sınıfının tercih edildiğini ele alacağız.

Paslanmaz alaşımların bilimsel olarak kristal yapılarına göre kategorilere ayrıldığını ve bu kategorilerin neler olduğunu paslanmaz çelik çeşitleri nelerdir yazımızda detaylı şekilde incelemiştik. Östenitik, ferritik, martensitik, dubleks (ferritik-östenitik) ve çökelmeyle sertleştirilmiş paslanmaz alaşımlarının alt grubunda yer alan kalite sınıfları da bu yazımızın konusu.

Bu 5 ana kategori altında farklı elementlerin ilavesiyle nitelikleri artırılmış ve genişletilmiş oldukça fazla sayıda alt türden bahsedebiliriz. Daha basit bir ifadeyle karışıma farklı elementler ilave edilerek farklı özelliklerde metal alaşımları üretilir. Üretilen her metalin kendine özgü nitelikleri bulunur ve kullanım alanları da buna göre çeşitlenir. Farklı niteliklerdeki paslanmaz alaşımları, üç haneli bir AISI numarasıyla etiketlenir. 150’den fazla paslanmaz çelik kalite sınıfı tanımlanmaktadır ve bunların 15’i en yaygın kullanılanlar olarak öne çıkar.

Paslanmaz çelik kalite sınıfları nelerdir konusunda bilgi edinmeden önce paslanmaz çelik özellikleri nelerdir yazımızı inceleyerek, alaşımların kimyasal yapısı ve ham maddeleri hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz. Hurda değeri açısından da son derece kıymetli ürünler oldukları için hurda alımı ve fiyatlandırma süreci hakkında detaylı bilgiler için güncel hurda paslanmaz krom fiyatları sayfamıza göz atabilirsiniz.

4 Ana Başlıkta Paslanmaz Çelik Kalite Sınıfları Neler?

Paslanmaz alaşımları, farklı elementlerin karışımıyla oluşturulan demir alaşımlarıdır. Paslanmaz çelik kalite sınıfları da alaşımın içeriğine göre birbirinden farklılaşmaktadır.

Paslanmaz çelik kalite sınıfları şunlardır:

AISI 200 serisi
AISI 300 serisi
AISI 400 serisi
AISI 600 serisi

1-AISI 200 Serisi Paslanmaz Çelik Kalite Sınıfı

AISI 200 kalite sınıfı, temel olarak demir-krom-manganez-nikel alaşımlarıdır. Nikel içermeleri sebebiyle östenitik grubunda yer alırlar. Ancak östenitik diğer alaşımlara göre daha düşük nikel oranına sahiptirler.

Nikel Oranı: Karışımdaki nikel miktarı, manganez ve azot ilavesiyle azaltılır. Böylelikle daha yüksek dayanım elde edilir. Nikel kullanımını en aza indirmek amacıyla manganez ve nitrojen de kullanılabilir.

Korozyon Direnci: Nikel içeriğinin azalması nedeniyle korozyon dirençleri -östenitik diğer alaşımlara göre- daha düşüktür.

Mukavemet: Karışıma ilave edilen yüksek azot miktarı sayesinde 300 serisi ürünlere göre daha yüksek mekanik mukavemet gösterirler. Azot ilavesi aynı zamanda daha yüksek akma dayanımı sağlar.

Avantaj: AISI 200 kalite sınıfı paslanmaz çelikler, nikel-krom alaşımına ihtiyaç duyulan ortam koşulları için uygun maliyet avantajı sağlar.

İçerik: Temelde demir, krom, nikel, manganez; ürüne göre azot ve nitrojen.

Çeşitleri: AISI 200 serisi; 201, 202, 205 paslanmaz çelik kalite sınıflarından oluşur. Örneğin 202, genel amaçlı kullanılan bir üründür.

2-AISI 300 Serisi Paslanmaz Çelik Kalite Sınıfı

AISI 300 kalite sınıfı, temelde demir-krom-nikel alaşımlarıdır. Nikel varlığı sebebiyle östenitik metaller grubunda yer alırlar. Paslanmaz çelik kalite sınıfları içinde en büyük gruptur. Üretim endüstrilerinde en yaygın kullanım alanına sahip ürünler de bu kalite sınıfındadır.

İşlevsellik: Serinin bazı çok yüksek kaliteli ürünlerinde nikel gereksinimlerini azaltmak için karışıma bir miktar nitrojen ilave edilebilir. Metalin noktasal korozyon dayanımını artırmak için molibden, işlenebilirliği iyileştirmek için kükürt veya stabilizasyonu artırmak için titanyum ilavesi de yapılabilir.

Korozyon Direnci: Korozyon dirençleri yüksektir.

Mukavemet: Yüksek dayanım gösterirler.

Avantaj: AISI 300 kalite sınıfı paslanmaz çelikler, yaygın kullanımları dolayısıyla erişilebilir ve görece uygun fiyatlı ürünlerdir.

İçerik: Temelde demir, krom, nikel; ürüne göre nitrojen, molibden, kükürt, titanyum…

Çeşitleri: AISI 300 serisi; 301, 302, 302B, 302Cu, 303, 303Se, 304, 304L, 304N, 305, 308, 309, 310, 314, 316, 316L, 316N, 317, 317L, 321, 330, 347, 384 paslanmaz çelik kalite sınıflarından oluşur. En yaygın kullanılan kalite sınıfları, 304 ve ardından 316’dır. Örneğin 301 kalite sınıfı, yaygın olarak yay imalatında kullanılır.